چند سالی است که موتور توربو شارژ به‌عنوان قلب پیشرانه بسیاری از خودروهای سواری استفاده می‌شود. موتورهای توربو شارژ با هدف کمک به‌افزایش راندمان پیشرانه خودروهای سواری طراحی شدند. این موتورها کمک می‌کنند تا بدون افزایش حجم، امکان بالا بردن قدرت موتور وجود داشته باشد. البته این سوال که “موتور توربو بهتره یا تنفس طبیعی؟” در بین بسیاری از رانندگان رایج است. برای پاسخ به این سوال نباید صرفا به‌ساختمان موتورهای توربو و تنفس طبیعی فکر کنید. بلکه لازم است که عواملی مانند کیفیت سوخت، هزینه‌های تعمیر و نگهداری و… را هم در نظر بگیرید. در ادامه قصد داریم به مقایسه توربو با تنفس طبیعی بپردازیم.

مقایسه توربو با تنفس طبیعی از نظر سازوکار فعالیت

در یک موتور تنفس طبیعی از سازوکار معمولی یعنی حرکت رفت و برگشتی پیستون برای ایجاد مکش به‌منظور جذب هوا به‌درون محفظه احتراق استفاده می‌شود. این در حالی است که موتور توربو شارژ، نوعی سازوکار اختصاصی برای مکش هوای فشرده به‌درون محفظه احتراق دارد.

به‌این‌ترتیب، بدون نیاز به افزایش حجم موتور، هوای بیشتری به‌درون محفظه احتراق وارد می‌شود. در نتیجه این امکان فراهم می‌شود که اختلاط سوخت و هوای بیشتر در محفظه احتراق، راندمان موتور را افزایش می‌دهد. به‌زبان ساده، موتور توربو شارژ امکان افزایش راندمان بدون نیاز به افزایش حجم آن را فراهم می‌کند.

مقایسه تنفس طبیعی با توربو شارژ از نظر نوع قطعات

مقایسه توربو با تنفس طبیعی نشان می‌دهد که موتور توربو قطعات داخلی بیشتری دارد. در واقع برای جذب هوای فشرده بیشتر به‌داخل موتور، کمپرسور، توربین و اینترکولر در ساختمان پیشرانه توربو شاژر تعبیه می‌شود. این سیستم، گازهای آلاینده خروجی از موتور را جذب می‌کند و ضمن فشرده‌سازی هوا، امکان انتقال آن با حجم بیشتر به محفظه احتراق را فراهم می‌کند. نوع قطعات و سازوکار موتور توربو شارژ باعث می‌شود که قیمت آن در مقایسه با موتور تنفس طبیعی بیشتر باشد.

مقایسه توربو با تنفس طبیعی از نظر قدرت موتور

مهم‌ترین مزیت موتور توربو شارژ نسبت به تنفس طبیعی، قدرت بالاتر آن است. به‌عنوان مثال، یک موتور 4 سیلندر 2 لیتری از نوع توربو شارژ، قدرت و گشتاور خروجی بالاتری در مقایسه با یک موتور 6 سیلندر 4 لیتری تولید می‌کند. ضمن اینکه تجربه نشان می‌دهد که هر چه ارتفاع از سطح دریا افزایش پیدا کند، به‌دلیل کاهش فشار هوا، موتورهای تنفس طبیعی با افت قدرت و گشتاور تولیدی بیشتری روبه‌رو می‌شوند.

مقایسه تنفس طبیعی با توربو شارژ از نظر هزینه تعمیر و نگهداری

در مقایسه تنفس طبیعی با توربو شارژ، موضوع هزینه‌های تعمیر و نگهداری اهمیت زیادی دارد. شاید بتوان گفت که مهم‌ترین نقطه ضعف موتور توربو شارژ، هزینه بالای تعمیر و نگهداری آن است. تعداد قطعات داخلی این موتور در مقایسه با تنفس طبیعی بیشتر است. ضمن اینکه ساختمان پیچیده‌تری دارد. به‌همین دلیل، هزینه‌های تعمیر و نگهداری موتور توربو بالاتر است. از طرفی دیگر، باید توجه داشته باشید که تعمیر موتور توربو شارژ نیاز به تخصص و مهارت بسیار بیشتری دارد. به‌همین دلیل، تعمیرکاران دستمزدهای بیشتری دریافت می‌کنند.

مقایسه توربو با تنفس طبیعی از نظر حساسیت به کیفیت بنزین

یکی از موضوعاتی که معمولا در مقایسه توربو با با تنفس طبیعی نادیده گرفته می‌شود، میزان حساسیت پیشرانه به کیفیت سوخت است. تجربه نشان می‌دهد که موتور توربو شارژ حساسیت بیشتری نسبت به کیفیت بنزین دارد. به‌طوری‌که بنزین معمولی در ایران به‌دلیل عدد اکتان نسبتا پایین، تاثیر منفی روی قدرت خروجی این پیشرانه می‌گذارد. به‌همین دلیل، خیلی از راننده‌های دارای خودرو با موتور توربو شارژ مجبور هستند که از بنزین سوپر برای سوخت‌گیری استفاده کنند.

مقایسه تنفس طبیعی با توربو شارژ از نظر سرعت عملکرد

یکی از مشکلات موتور توربو شارژ، تحت عنوان پدیده‌ای به‌نام تاخیر عملکرد توربو شناخته می‌شود. برای اینکه سیستم توربو، عملیات فشرده سازی هوا را شروع کند، ابتدا باید خودرو کمی کار کند تا گازهای آلاینده گرم به‌سمت اگزوز آن هدایت شوند. همین موضوع باعث می‌شود که در شروع حرکت و دور موتور پایین، موتور توربو شارژ با نوعی تاخیر در عملکرد همراه باشد. البته در سال‌های گذشته، خودروسازان تلاش کرده‌اند تا این مشکل را به‌حداقل برسانند؛ اما هنوز تاخیر در عملکرد توربو موتور برطرف نشده است.

بالاخره موتور توربو بهتره یا تنفس طبیعی؟

در این مطلب به مقایسه توربو با تنفس طبیعی پرداختیم. همان‌طور که مشاهده کردید، موتور توربو به‌دلیل قدرت بالاتر نسبت به تنفس طبیعی شهرت دارد. البته نباید فراموش کنید که برای بهره‌مندی از این مزیت باید هزینه تعمیر و نگهداری بالاتر خودرو را هم پذیرا باشید. ضمن اینکه تا جای ممکن باید برای سوخت‌گیری از بنزین سوپر استفاده کنید. با در نظر گرفتن آنچه در مقایسه این دو موتور بیان کردیم، به‌نظر شما موتور توربو بهتره یا تنفس طبیعی؟